sieci ftth

Pasywne sieci optyczne FTTH – co wchodzi w ich skład?

Pasywne sieci optyczne FTTH (z angielskiego Fiber to the Home) to dziś standardowa metoda dostarczania połączenia światłowodowego do domów i mieszkań indywidualnych odbiorców sieci. W ogólnym rozumieniu technologii telekomunikacyjnych, FTTx to rodzaj sieci dostępowych, w których głównym medium transmisyjnym są światłowody. Ostatnia litera oznacza tutaj punkt, w którym kończy się konkretne medium optyczne, dlatego też w omawianym przypadku FTTH oznaczało będzie dom lub mieszkanie abonenta, a nie np. szafkę na osiedlu, od której następnie prowadzi się tradycyjne kable miedziane. Struktura i budowa sieci FTTH gwarantują dziś osiąganie różnych prędkości transmisji danych, wśród których najpopularniejszymi standardami są GPON i GEPON. Czym charakteryzuje się każda z nich i jakie są ich elementy składowe?

Charakterystyka sieci FTTH

Pasywne sieci optyczne FTTH mogą być montowane w dwóch głównych topologiach: Active Ethernet, w którym każdy abonent posiada własne włókno na całym odcinku od centrali do domu abonenta, oraz znacznie popularniejszej PON, w której włókno magistralne jest współdzielone przez abonentów w obrębie jednego segmentu sieci. Opcja druga jest oczywiście znacznie tańszym rozwiązaniem, przez co stosuje się ją dziś najczęściej, montując dedykowane włókna abonenckie na odcinku od splittera (połączonego włóknem z centralą) do urządzenia odbierającego dane w domu abonenta. Sieci PON oferują więc tzw. wielodostęp z zastosowanym podziałem czasowym, najczęściej w protokole GPON lub GEPON, których temat omówimy w dalszej części artykułu.

Sieci FTTH to obecnie najnowocześniejsze rozwiązanie telekomunikacyjne, pozwalające na budowę sieci dostępowych o nieosiągalnej dotąd przepustowości łączy. Skok jakości i prędkości transmisji danych nie trudno prześledzić przyglądając się ostatniej dekadzie, podczas której światłowody zaczęły zastępować tradycyjne okablowanie miedziane na skalę globalną. Co ciekawe, choć wydawać by się mogło że wykorzystanie sieci PON, a nie Active Ethernet będzie oznaczało spowolnienie transferu dla pojedynczego użytkownika, w praktyce rezultaty obydwu są do siebie zbliżone, a użytkownicy Internetu światłowodowego na osiedlach, nawet przy podłączeniu się do splittera za pomocą okablowania miedzianego mogą cieszyć się doskonałą jakością transferu.

GPON i GEPON – najważniejsze standardy pasywnych sieci optycznych

Sieci w topologii punkt-wielopunkt (P2MP), będącej bazą większości stosowanych pasywnych sieci optycznych operują obecnie na dwóch standardach przepustowości. Pierwszy z nich, GPON (z angielskiego Gigabit Passive Optical Network) to standard ITU-T G.984.4 sieci dostępowej, wykorzystywany przede wszystkim przez operatorów telekomunikacyjnych budujących sieć FTTH. GPON oferuje asymetryczną prędkość 2488Mb/1244Mb, która jest następnie współdzielona dynamicznie pomiędzy aktywne terminale ONT. Maksymalny podział prędkości w GPON to 1:128, co w praktyce oznacza, że do jednego portu na splitterze może być podłączonych do 128 końcówek abonenckich, docierających do urządzeń ONT w ich mieszkaniach.

GEPON (z angielskiego Gigabit Ethernet Passive Optical Network) to z kolei standard IEEE 802.3ah sieci P2MP, oferujący symetryczną przepustowość 1Gbit współdzieloną dynamicznie pomiędzy aktywne terminale ONT. Różnicą pomiędzy GEPON a GPON jest więc przede wszystkim równowaga pomiędzy prędkością wysyłania i pobierania danych oraz osiągana prędkość łącza. Sieci GEPON pojawiają się dziś w ofertach operatorów coraz częściej, co zdecydowanie cieszy każdego współczesnego abonenta.

Elementy pasywnych sieci optycznych – OLT, ONT i ONU

Podczas omawiania standardów dla pasywnych sieci optycznych pojawiły się skróty takie ONT i OLT. Czym właściwie są te zagadkowe urządzenia?

OLT (Optical Line Terminal) to urządzenie po stronie operatora, działające jako agregat strumieni dla podłączonych do niego urządzeń ONU i ONT. Współczesne urządzenia OLT mogą bez problemu agregować ponad 16 tysięcy abonentów jednocześnie, przez co wykorzystuje się je zarówno w technologii GPON, jak i GEPON.

ONT (Optical Network Terminal) to z kolei urządzenie po stronie abonenta kończące połączenie pasywnej sieci optycznej rozpoczęte na OLT u operatora sieci. ONT jest więc domowym odbiornikiem sieci światłowodowej i w ramach swojej funkcjonalności może służyć jako konwerter sieci PON na Ethernet, lub też, co zdarza się coraz częściej, funkcjonować jako abonencki router, przełącznik czy punkt Wi-Fi. Niektóre urządzenia ONT umożliwiają także terminowanie analogowych połączeń wideo do zasilania sygnału telewizyjnego.

ONU (Optical Network Unit) to ostatnie, choć równie często stosowane urządzenie kończące technologię PON i podłączające więcej niż jednego użytkownika. ONU wykorzystuje się dziś przede wszystkim podczas doprowadzania sieci światłowodowych do budynków mieszkalnych, które posiadają już infrastrukturę miedzianą. Operatorzy dostarczają wówczas łącze światłowodowe do konkretnej klatki lub bloku, podłączając je do ONU, z którego wychodzą połączenia prowadzące już bezpośrednio do mieszkań abonentów.

FTTH to zdecydowanie technologia, która pozostanie w użytku przez najbliższe lata, zastępując już całkowicie klasyczne połączenia miedziane. Standardy takie jak GPON czy GEPON i współpracujące z nimi OLT i ONU będą przy tym urządzeniami, bez których dostęp do Internetu byłby dziś po prostu niemożliwy.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *